حدود ۱۳۶ میلیارد مترمکعب کسری مخزن در سفره‌های آب زیرزمینی داریم
تاریخ انتشار: ۵ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۶۴۵۹۷۱
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی و بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو در یک برنامه رادیویی گفت: ما سالی حدود ۵ و نیم میلیارد بیش از مقداری که سفره‌های زیرزمینی تغذیه می‌شوند، برداشت می‌کنیم و این سبب شده است که چیزی حدود ۱۳۶ میلیارد مترمکعب کسری مخزن در سفره‌های آب زیرزمینی داشته باشیم و همین امر باعث کاهش آبهای زیرزمینی شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش ایسنا، "حمید رحمانی" در گفت و گو با برنامه رادیویی «پابه‌پای بهار» با اشاره به وضعیت منابع آبی کشور گفت: ما در منطقه ای خشک و نیمه‌خشک قرار گرفتیم که متوسط بارندگی یعنی ۲۵۰ میلیمتر در سال را نیز دریافت نمی‌کند. در بخش‌های زیادی از کشور دچار کم‌آبی هستیم. بارش‌های موجود متأسفانه پراکندگی زمانی و مکانی مناسبی نداشته است. ما در بعضی از مناطق کشور شاهد سیل بودیم و در بعضی دیگر از مناطق، خشکسالی اتفاق افتاده است.
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی و بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو با تاکید بر اصلاح فرهنگ استفاده از آب به نحوی که با شرایط اقلیمی سازگار باشد، افزود: شعار امسال روز جهانی آب «آب زیرزمینی نادیدنی را دیدنی کنیم» است. دلیل اینکه تمرکز بر روی آبهای زیرزمینی قرار گرفته، این است که چالش اصلی دنیا آبهای زیرزمینی هم به لحاظ کیفیت و هم به لحاظ کمیت است و لازم است که به طور ویژه به آن توجه شود.
وی ادامه داد: چون آبهای زیرزمینی نادیدنی است و در زیرزمین قرار گرفته، کسی به تغییرات آن توجهی نمی‌کند. مثلاً افت سطح دریاچه ارومیه نهایتاً ۳ متر و ۸۵ سانتی‌متر بود و تبعاتی را در برداشت و این در حالی است که آبخوان‌هایی را داریم که سالی ۳ متر افت می‌کنند و این افت سطح آب زیرزمینی در خیلی از نقاط کشور همراه با فرونشست سطح زمین بوده است و از آن با عنوان «زلزله خاموش» یاد می‌شود.
فرونشست زمین از تبعات کاهش سطح آبهای زیرزمینی استرحمانی افزود: فرونشست زمین از تبعات کاهش سطح آبهای زیرزمینی است که از دلایل آن بهره‌برداری‌های بی‌رویه است. اگر ما به‌صورت درست و اصولی از این منابع استفاده می‌کردیم هیچ‌وقت دچار این تبعات نمی‌شدیم.
وی با اشاره به شاخص‌های بین‌المللی مبنی بر اینکه اگر بیش از ۴۰ درصد از آب تجدیدپذیر مصرف شود تنش آبی ایجاد می‌شود، گفت: ما در بعضی از مناطق کشور در حال مصرف بیش از ۱۰۰ درصد از آب تجدیدپذیر هستیم. یعنی ما سالی حدود ۵ و نیم میلیارد بیش از آن مقداری که سفره آب زیرزمینی تغذیه می‌شود برداشت می‌کنیم و این سبب شده چیزی حدود ۱۳۶ میلیارد مترمکعب کسری مخزن در سفره‌های آب زیرزمینی داشته باشیم.
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی و بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو درباره راهکارهای لازم دراین‌خصوص گفت: باید مصرفمان را متناسب با وضعیتمان اصلاح کنیم. ما کشوری نیستیم که بتوانیم در همه محصولات کشاورزی به خودکفایی برسیم و بتوانیم خیلی از محصولات صنعتی را تولید کنیم. مثلاً صنایعی مانند فولاد را در میان کویر راه‌اندازی کنیم و بخواهیم از آبهای زیرزمینی برای فعالیت آن استفاده کنیم.
۹۰ درصد از منابع آبی در بخش کشاورزی استفاده میشودوی افزود: باید کشاورزی‌مان را به نحوی اصلاح کنیم که با حداقل آب، بهترین و بیشترین محصولات را تولید کنیم. در حال حاضر ۹۰ درصد از منابع آبی در بخش کشاورزی استفاده می‌شود اگر بتوانیم ۱۰ درصد از آب کشاورزی را صرفه‌جویی کنیم حدود ۹ میلیارد مترمکعب آب ذخیره می‌شود و خیلی از مشکلاتمان را در زمینه تأمین منابع آبی برطرف خواهد شد.
رحمانی با تاکید بر اینکه منابع آب شرب محدود است، ادامه داد: اگر بتوانیم در زمینه آب شرب کاری کنیم تا مصرف بهینه باشد به این موضوع کمک می‌کند. رفع بحران آب، هم کمک مردم و هم کمک مسئولین را می‌طلبد و در این زمینه نقش مسئولین پررنگ‌تر است. فرهنگ‌سازی نیازمند مدیریتی است که مسئولین باید اعمال کنند و کشور را با همین محدودیت آب، اداره کنند.
معاون دفتر توسعه نظام‌های فنی و بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو به آب حاصل از سیلاب‌ها اشاره کرد و گفت: سیلاب در سطح شهر وارد رودخانه‌ها می‌شوند و در جایی متمرکز می‌شوند و در پشت سدها جمع می‌شوند ولیکن باید آب‌هایی که منجر به خسارت می‌شود را با روش‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری کنترل کنیم تا آب به این میزان تمرکز پیدا نکند و تبدیل به سیل نشود و از طرفی این آب‌ها را به‌صورت مناسب ذخیره کنیم و در زمان مناسب از آن استفاده کنیم.
وی در خصوص معاونت دفتر توسعه نظام‌های فنی و بهره‌برداری و دیسپاچینگ برق‌آبی شرکت مدیریت منابع آب وزارت نیرو توضیح داد و افزود: در گذشته وزارت نیرو بخش‌های تخصصی و مجزایی از جمله مرکز دیسپاچینگ برق‌آبی که وظیفه‌اش مدیریت سدهای برقابی کشور بود داشته است. دفتر نظام‌های فنی و دفتر نظام‌های بهره‌برداری هم وجود داشت. در واقع این بخش‌ها سه دفتر مجزا از همدیگر بودند اما در تغییر ساختاری که سال گذشته در وزارت نیرو رخ داد و بخش آب را به‌نوعی به شرکت مدیریت منابع آب منتقل کردند این سه دفتر با یکدیگر تلفیق شد.
دیسپاچینگ برق‌آبی؛ مرکز کنترل نیروگاه‌های برق‌آبی کشوررحمانی در مورد دیسپاچینگ برق‌آبی اظهار کرد: نیروگاه‌ها انواع مختلف حرارتی، هسته‌ای، انرژی‌های نو و برق‌آبی را دارند. برقی که توسط نیروگاه‌های برق‌آبی تولید می‌شود باید توسط بخش مرکزی کنترل شود. اصطلاحاً به مرکز کنترل نیروگاه‌های برق‌آبی کشور، دیسپاچینگ برق‌آبی گفته می‌شود که معادل آن را هم در شرکت توانیر برای نیروگاه‌های حرارتی و سایر نیروگاه‌هایی که وجود دارند، داریم.
وی در پایان اظهار کرد: فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی نقش بسیار مهمی در مصرف بهینه دارد و صداوسیما می‌تواند به ایجاد چشم‌اندازی مناسب برای کشور کمک کند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: سفره هاي آب زيرزميني وزارت نيرو بحران کم آبی خشكسالي کشاورزی میلیارد مترمکعب آب های زیرزمینی آب زیرزمینی نیروگاه ها منابع آبی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۶۴۵۹۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
قدرت چانه‌زنی؛ عامل اصلی تخصیص بودجه
به گزارش قدس خراسان، بر اساس اعلام مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی خراسان رضوی، این استان حدود ۱۰۰ پروژه عمرانی نیمه‌تمام دارد؛ اما سهم بودجه خراسان رضوی در سال ۱۴۰۳ حدود ۷هزار و ۴۰۰ همت بوده که در مقایسه با کل بودجه عمرانی کشور ۵ درصد تعریف شده است.
آنچه شرایط خراسان رضوی را در کنار مهاجرپذیری، سرانه درآمدی کم و وسعت زیاد، استثنایی می‌کند، ورود سالانه ۳۰ میلیون زائر ایرانی و ۲میلیون زائر خارجی است؛ اما این پرسش مطرح می‌شود با توجه به نبود یا کمبود زیرساخت‌های لازم به ویژه در حوزه زیارت مانند حمل و نقل، تخصیص منابع به استانها در زمان بودجه‌ریزی به چه صورت است و چه اهرمی سبب می‌شود سهم استانی مانند خراسان رضوی با وجود پروژه‌های متعدد نیمه‌کاره به خصوص در حوزه زیارت، کم باشد.
منفعتی که کسری بودجه ایجاد می‌کند
«پاسخ به این پرسش در سیستم کلان‌تری تعریف می‌شود که بررسی آن جایگاه، سهم و میزان دریافت بودجه هر استان را مشخص می‌کند؛ یعنی این سیستم به هر سمتی حرکت کند، حرکت استانها هم به همان سمت است». کارشناس بررسی بودجه در مجلس شورای اسلامی ضمن طرح این مطلب می‌گوید: برای فهم بهتر اینکه بودجه چطور تخصیص پیدا می‌کند ، بهتر است در ابتدا یک تحلیل در مورد ذی‌نفعان کسری بودجه داشته باشیم. کسری بودجه در کشور ما ۳ ذی‌نفع دارد که شامل دولت، مجلس و مردم است که هریک به نوعی از این کسری بودجه سود می‌برند.
حمیدرضا فتحی اضافه می‌کند: وجود کسری بودجه یک راه برای نشان دادن توان و قدرت چانه‌زنی چه در دولت، چه در مجلس و چه در میان این دو دستگاه با یکدیگر است.
وی در توضیح بیشتر مطلب خود می‌گوید: وقتی انتخاب نمایندگان در مجلس برای مبنای جغرافیاست، بنابراین طبیعی است هر نماینده تلاش می‌کند منافع حوزه انتخابیه خود و تحقق وعده داده شده را دنبال کند و در این مسیر قدرت چانه‌زنی امتیاز دادن‌ها جایگزین مسیر قانونی بودجه‌ریزی می‌شود.
این کارشناس بودجه ادامه می‌دهد: قانون درستی برای تخصیص بودجه‌ها داریم؛ اما هیچ‌وقت اجرا نمی‌شود. وقتی هزینه‌ها بالا می‌رود، پروژه‌ها در سطح کلان زیاد می‌شود و شاهد یک مدل رونق اقتصادی هستیم که باعث بهبود کسب‌وکار می‌شود و اینگونه مردم در کوتاه مدت ذی‌نفع کسری بودجه هستند. بنابراین باید گفت کسری بودجه در کوتاه‌مدت به نفع مردم، دولت و مجلس است و مقصر افراد نیستند. سیستم این رفتار را ایجاب می‌کند تا هر کسی به دنبال سهم بیشتری باشد.
قانون در تخصیص بودجه کارایی ندارد
فتحی خاطرنشان می‌کند: وقتی بودجه زیاد باشد، عملاً رقابتی برای سهم‌خواهی وجود ندارد. آنچه سبب می‌شود همه به دنبال سهم‌خواهی خود باشند، کمبود و کسری در بودجه است که گرفتن آن برای هر یک از نمایندگان مردم یا هر دستگاه اجرایی نشان‌دهنده توان آن مجموعه بوده و در نهایت رضایت مردم را به دنبال دارد.
وی با تشریح مسیر بررسی تخصیص بودجه‌ها عنوان می‌کند: لایحه بودجه توسط دولت به مجلس می‌رود و در مجلس بودجه کلی و ریزپروژه‌ها در جداول تصویب می‌شود. پس از آن با تشکیل یک شورا در دولت درباره اینکه به هر پروژه استانی چه میزان پرداخت شود، تصمیم‌گیری می‌کنند. در این شورا وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه به صورت شاخص حضور دارند؛ اما محل اصلی تأمین بودجه، خزانه دولت است که تصمیم می‌گیرد نسبت به عدد تعیین شده در مجلس و شورای گفته شده چه میزان پرداخت داشته باشد و باید تأکید کرد در تمام این مسیر لابی، چانه‌زنی و تعامل حرف اول را می‌زند.
کارشناس مسائل بودجه با طرح پرسشی ادامه می‌دهد: عددی در مجلس برای سازمانی مشخص می‌شود؛ اما آیا همان عدد مشخص شده به آن سازمان پرداخت می‌شود؟ پاسخ به این پرسش در بیشتر مواقع مثبت نیست. طبق «قانون تخصیص» سازمان برنامه و بودجه باید بودجه‌ها را به صورت قانونی تخصیص بدهد که این اتفاق هم نمی‌افتد.
فتحی اضافه می‌کند: به طور مثال ۵۵۰ میلیارد تومان برای سازمان اداری و استخدامی در سال ۱۴۰۳ تعیین شده است اما ممکن است سازمان برنامه و بودجه این عدد را تخصیص ندهد و عددی بالاتر یا پایین‌تر مشخص و سپس به خزانه ابلاغ شود.در نهایت باز هم خزانه تصمیم می‌گیرد بالاتر یا پایین‌تر از عدد مشخص شده توسط برنامه و بودجه پرداخت کند؛ یعنی آنچه نماینده‌ها مشخص کرده‌اند، چندین بار حد می‌خورد و در این سیستم نیاز استانها چندان مطرح نیست.
ضرورت به روزرسانی امکان‌سنجی پروژه‌های عمرانی
وی در تکمیل توضیحات خود می‌گوید: حالا در این سیستم این پرسش مطرح است که چرا سهم برخی استانها کمتر یا بیشتر می‌شود؟ پاسخ به این پرسش در قدرت چانه‌زنی نمایندگان و استانداران، لابی آنان با دولتی‌ها و سایر نمایندگان و طرح‌های ارائه شده آنان در مجلس مشخص خواهد شد.
فتحی خاطرنشان می‌کند: در دولت سیزدهم یک اتفاق خوب، تعریف پروژه‌های پیشران بوده که اولویت با تکمیل این پروژه‌هاست. بنابراین ممکن است افزایش بودجه یک استان به وجود تعداد پروژه‌های پیشران آن استان برگردد که موجب افزایش سهم بودجه یک استان خواهد شد.
وی رعایت قانون تخصیص، وجود و ثبت شفافیت در مراحل تعیین تخصیص بودجه، توجه و به روزرسانی مطالعات امکان‌سنجی پروژه‌های استانی و کشوری را از راهکارهای مهم حل این مشکلات عنوان می‌کند و می‌گوید: در این صورت حتی اگر گرفتن یک بودجه توسط نماینده‌ای در مسیر لابی و چانه‌زنی قرار بگیرد، راه مشخص‌تری داشته و بودجه به پروژه‌ای می‌رسد که فواید بهتری دارد نه پروژه‌ای که فقط از سوی یک نماینده درباره‌اش قول داده شده است.
طبق اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از میان ۱۴۴ طرحی که مطابق قانون بودجه ۱۴۰۲ قرار بود در پایان آن سال تمام شوند، همچنان ۹۰طرح در لایحه بودجه ۱۴۰۳ پیش‌بینی شده که نشان از تعویق حداقل ۶۳درصد این طرح‌ها دارد.
بر اساس همین اعلام میانگین عمر طرح‌هایی که توانسته‌اند در برنامه بودجه ۱۴۰۳ مطرح شوند ۱۷ سال است. با وجود این توضیحات شاید بتوان علت اینکه در این سال‌ها به طرح قطار برقی تهران-مشهد تنها یک‌میلیون تومان تخصیص داده شده، توجیه کرد.
حالا که قدرت چانه‌زنی و گفتمان، سازوکار اصلی کسب بودجه است، آیا درست است این پرسش مطرح شود که فقر زیرساخت‌ها در استان به عملکرد نمایندگانش برمی‌گردد؟ اینکه خراسان رضوی در مجموع کمتر از ۵۰ کیلومتر آزادراه دارد و سهم این استان در بودجه عمرانی ۵ درصد است، نشان از عملکرد ضعیف نمایندگان استان در این سال‌هاست؟ پاسخ به این پرسش‌ها شاید دردی را دوا نکند؛ اما آسیب‌شناسی گذشته، چراغ راه و مسیر پیش رو است.
خبرنگار: طاهره فجر داودلی
جاده کندوان یک طرفه شد